LIGA ZADANIOWA UMK W TORUNIU 2005/2006
ZADANIA NIESPODZIANKI
DLA KLAS II GIMNAZJUM
Zadanie 1a
Rozwiąż równania 2xy + 3y2 = 24 w liczbach całkowitych.
Rozwiązanie
Ponieważ x, y są liczbami całkowitymi jest to równanie diofantyczne.
2xy + 3y2 = 24
Wyniosę przed nawias czynnik y:
y(2x + 3y) = 24
Sprawdzę możliwe rozwiązania wśród liczb całkowitych dodatnich y i 2x + 3y:
- y = 1, 2x+3y = 24
2x + 3 = 24
2x = 21
x = 10,5 (odrzucamy to rozwiązanie bo 10,5 nie jest liczbą całkowitą)
- y = 2, 2x + 3y = 12
2x + 6 = 12
2x = 6
x = 3
- y = 3, 2x + 3y = 8
2x + 9 = 8
2x = -1
x = -0,5 (odrzucamy to rozwiązanie bo 7,5 nie jest liczbą całkowitą)
- y = 4, 2x + 3y = 6
2x + 12 = 6
2x = -6
x = -3
- y = 6, 2x + 3y = 4
2x + 18 = 4
2x = -14
x = -7
- y = 8, 2x + 3y = 3
2x + 24 = 3
2x = -21
x = -10,5 (odrzucamy to rozwiązanie bo -10,5 nie jest liczbą całkowitą)
- y = 12, 2x + 3y = 2
2x + 36 = 2
2x = -34
x = -17
- y = 24, 2x + 3y = 1
2x + 72 = 1
2x = -71
x = -30,5 (odrzucamy to rozwiązanie bo -30,5 nie jest liczbą całkowitą)
Łatwo zauważyć, że jeśli para (x,y) spełnia równanie 2xy + 3y2 = 24, to także para (-x, -y) też spełnia to równanie bo:
2(-x)(-y) + 3(-y)2 = 2xy + 3y2
A więc równanie to spełniają następujące pary liczb całkowitych:
(y = 2 i x = 3),
(y = 4 i x = -3),
(y = 6 i x = -7),
(y = 12 i x = -17)
oraz pary liczb do nich przeciwnych, czyli:
(y = -2 i x = -3),
(y = -4 i x = 3),
(y = -6 i x = 7),
(y = -12 i x = 17).
Odpowiedź
Rozwiązaniem zadania są pary liczb:
x = 3 i y = 2 ,
x = -3 i y = 4,
x = -7 i y = 6,
x = -17 i y = 12,
x = -3 i y = -2,
x = 3 i y = -4,
x = 7 i y = -6,
x = 17 i y = -12.
Dominik Adamowicz